23 Temmuz 2012 Pazartesi

İzmir - Buca

yunancada direk "i poli" derlermis sehre, "the city", "sehir" yani. hala da oyle dendigi olurmus, sehir dediniz mi istanbul anlasilirmis. yunan milletinin bilincinde bu kadar onemli bir yer yani istanbul, biz bu kadar deger vermiyoruz bu sehre (haydi osmanli doneminde sehir yine gozbebegi falan ama, cumhuriyet yonetiminin sehre yaptigi muamele ortada. cezalandirirken de, severken de mahvetmisiz sehri) slavlar "tsarigrad", carin, yani sezarin sehri derlermis. bulgarlar hala bazen bu ismi kullanirlarmis ermeniler de direk sehir demisler istanbul'a uzun bir sure kendi dillerinde. osmanlilar sehre "konstantiniyye" demisler resmiyette. islambul da kullanilan isimlerden olmus, hatta bazi sikkelere falan girmis "islambul" diye.(islambul bir sehre verilen bir unvan, ciddi olan kimse istanbul'un islambul'dan geldigini soylemiyor) ozellikle yabancilar konstantinopolis ismini kullanmislar daha cok. bir de stamboul ismi var. o daha cok sur ici ve galatanin oldugu kesme verilen isim olmus yabancilarca. İzmir - Buca bizim kullandigimiz istanbul adi da burada soylendigi gibi, yunancaki "sehre" ya da "sehirden" kelimesinden geliyor(bkz: eis ten polin). resmiyette de kullanilmis bir isim olmus osmanlilarca ayni zamanda. bazilari da demis ki, "bakin, sehrin adi turkce bile degil". ben anlamiyorum, ne olacak ki sehrin adi yunanca bir kelimeden turemisse? sonucta o adamlar vardi biz gelmeden once burada, sehir isimleri gokten vahyolmadi anadolunun yeni sakinlerine. "istanbul" ismi turkce degilse ne turkce olabilir ki? "bogazin yakasindaki yasamsal alan" gibi bir isim falan mi olmasi lazim turkce olmasi icin? ya da "cumhuriyet ornekkoy" gibi uyduruk bir isim? "bogazkent" desek nasil olur? allah'tan cumhuriyet yonetimi anadoluda turklestirme politikalarinin sonucu olarak hemen her yerin adini degistirirken buraya dokunamamis. neyse, gecelim. gelelim sehrin diger isimlerini kaybedip sadece bir isimle anilir olmasina. bugun sehre istanbul disinda bir isimle hitap edilmesinde ideolojik bir yon araniyor, bu durumdan bir ton mesaj cikariliyor. cok kulturlu, cok dilli bir imparatorluk olan osmanli devleti sehrin bir cok isimle cagrilmasindan pek de gocunmamis. ama genc varisi, modern bir ulus devleti olan turkiye cumhuriyeti sehrin adini standarta baglamaya karar vermis. yurt disinda istanbul isminin tutunabilmesinin en buyuk sebebi ptt'nin istanbul disindaki isimlerle yollanan mektuplari geri cevirmesi olmus. ondan sonra gel zaman git zaman yabancilar da istanbul demeye baslamis sehre.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder